DAS là gì? Định nghĩa và cách chọn DAS cho máy chủ

Trong thời đại số hóa ngày nay, lưu trữ dữ liệu đóng vai trò quan trọng trong mọi lĩnh vực, từ cá nhân đến doanh nghiệp. Với sự gia tăng không ngừng của dữ liệu, việc tìm kiếm giải pháp lưu trữ hiệu quả, an toàn và tiết kiệm chi phí trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Trong số các phương pháp lưu trữ phổ biến, DAS (Direct Attached Storage) nổi lên như một lựa chọn đáng cân nhắc cho nhiều đối tượng người dùng. Bài viết này, Elite sẽ cung cấp một cái nhìn toàn diện về DAS, giúp bạn hiểu rõ về khái niệm, đặc điểm, ưu nhược điểm cũng như cách lựa chọn và sử dụng DAS một cách hiệu quả nhất.

DAS là gì? Tìm hiểu về giải pháp lưu trữ trực tiếp

Định nghĩa DAS và các khái niệm liên quan

DAS (Direct Attached Storage) là một phương pháp lưu trữ dữ liệu trong đó các thiết bị lưu trữ như ổ cứng (HDD) hoặc ổ thể rắn (SSD) được kết nối trực tiếp với máy tính hoặc máy chủ thông qua các cổng kết nối như SATA, SAS, hoặc NVMe. Không giống như các giải pháp lưu trữ mạng như NAS (Network Attached Storage) hay SAN (Storage Area Network), DAS không yêu cầu một mạng riêng biệt để truyền dữ liệu. Thay vào đó, dữ liệu được truyền trực tiếp giữa máy tính và thiết bị lưu trữ, mang lại tốc độ truy xuất nhanh và độ trễ thấp.Một số thuật ngữ liên quan đến DAS bao gồm:

RAID (Redundant Array of Independent Disks): Một kỹ thuật cho phép kết hợp nhiều ổ đĩa vật lý thành một hệ thống lưu trữ logic, giúp tăng tốc độ, độ tin cậy và khả năng chịu lỗi của dữ liệu.
JBOD (Just a Bunch of Disks): Một phương pháp lưu trữ trong đó nhiều ổ đĩa được kết hợp lại để tạo thành một không gian lưu trữ lớn hơn, nhưng không có tính năng dự phòng hoặc cải thiện hiệu suất như RAID.
Cổng kết nối: Các giao diện phần cứng được sử dụng để kết nối thiết bị lưu trữ với máy tính, bao gồm SATA (Serial ATA), SAS (Serial Attached SCSI), USB (Universal Serial Bus) và NVMe (Non-Volatile Memory Express).

Các thành phần chính của hệ thống DAS

Một hệ thống DAS điển hình bao gồm các thành phần sau:

Máy tính hoặc máy chủ: Đây là thiết bị chính, nơi dữ liệu được tạo ra, xử lý và truy xuất.
Thiết bị lưu trữ: Có thể là ổ cứng (HDD), ổ thể rắn (SSD) hoặc một tập hợp các ổ đĩa được cấu hình theo các chế độ như RAID hoặc JBOD.
Bộ điều khiển RAID: Một thiết bị phần cứng hoặc phần mềm chịu trách nhiệm quản lý và điều phối hoạt động của các ổ đĩa trong cấu hình RAID, đảm bảo tính toàn vẹn và hiệu suất của dữ liệu.
Cáp kết nối: Các loại cáp như SATA, SAS hoặc USB được sử dụng để kết nối thiết bị lưu trữ với máy tính hoặc máy chủ.

Phân biệt DAS với NAS và SAN

Để hiểu rõ hơn về DAS, ta cần phân biệt nó với hai giải pháp lưu trữ phổ biến khác là NAS và SAN:

NAS (Network Attached Storage): Là thiết bị lưu trữ được kết nối qua mạng Ethernet, cho phép nhiều người dùng truy cập cùng lúc thông qua các giao thức như SMB/CIFS, NFS hoặc AFP. NAS thường được sử dụng trong môi trường văn phòng hoặc gia đình để chia sẻ tập tin và sao lưu dữ liệu.
SAN (Storage Area Network): Là một mạng chuyên dụng để kết nối các máy chủ với các thiết bị lưu trữ, sử dụng các giao thức như Fibre Channel hoặc iSCSI. SAN cung cấp khả năng lưu trữ và truy xuất dữ liệu với hiệu suất cao, thường được sử dụng trong các trung tâm dữ liệu hoặc môi trường doanh nghiệp lớn.

So với NAS và SAN, DAS có những ưu điểm như chi phí thấp hơn, dễ dàng cài đặt và sử dụng, đồng thời cung cấp tốc độ truy xuất dữ liệu nhanh hơn do kết nối trực tiếp. Tuy nhiên, DAS cũng có những hạn chế như khả năng mở rộng và chia sẻ dữ liệu kém hơn so với NAS và SAN.

Ưu điểm và nhược điểm của DAS

Ưu điểm:

Chi phí thấp: So với NAS và SAN, DAS có giá thành rẻ hơn do không yêu cầu các thiết bị mạng và phần mềm chuyên dụng.
Tốc độ cao: Với kết nối trực tiếp, DAS cung cấp tốc độ truyền dữ liệu nhanh và độ trễ thấp, đặc biệt phù hợp cho các ứng dụng đòi hỏi hiệu suất cao.
Dễ dàng cài đặt và sử dụng: DAS không yêu cầu kiến thức chuyên sâu về mạng, việc cài đặt và cấu hình tương đối đơn giản.
Bảo mật: Dữ liệu trên DAS chỉ có thể được truy cập bởi máy tính hoặc máy chủ được kết nối trực tiếp, giảm thiểu nguy cơ bị tấn công qua mạng.

Nhược điểm:

Khả năng mở rộng hạn chế: Dung lượng lưu trữ của DAS bị giới hạn bởi số lượng và dung lượng của các ổ đĩa được kết nối trực tiếp.
Khả năng chia sẻ kém: Dữ liệu trên DAS chỉ có thể được truy cập bởi máy tính hoặc máy chủ được kết nối trực tiếp, khó khăn trong việc chia sẻ tài nguyên với nhiều người dùng.
Khả năng chịu lỗi thấp: Nếu máy tính hoặc máy chủ gặp sự cố, dữ liệu trên DAS cũng có thể bị ảnh hưởng, trừ khi có các giải pháp sao lưu và dự phòng thích hợp.

Các loại DAS phổ biến trên thị trường hiện nay

DAS sử dụng ổ cứng (HDD)

Đây là loại DAS phổ biến và rẻ tiền nhất, sử dụng các ổ đĩa cứng truyền thống để lưu trữ dữ liệu. Ưu điểm của DAS HDD là dung lượng lớn và chi phí thấp, tuy nhiên tốc độ truy xuất và độ tin cậy kém hơn so với các loại ổ đĩa khác.

DAS sử dụng ổ thể rắn (SSD)

DAS SSD sử dụng các ổ đĩa thể rắn để lưu trữ dữ liệu, mang lại tốc độ đọc/ghi cao, độ trễ thấp và khả năng chịu lỗi tốt hơn so với HDD. Tuy nhiên, chi phí của DAS SSD cũng cao hơn đáng kể.

DAS lai (Hybrid) kết hợp HDD và SSD

Loại DAS này kết hợp cả ổ cứng và ổ thể rắn trong cùng một hệ thống, trong đó SSD đóng vai trò là bộ nhớ đệm để tăng tốc độ truy xuất dữ liệu thường xuyên sử dụng, trong khi HDD đảm nhận vai trò lưu trữ dữ liệu dung lượng lớn. DAS lai cung cấp một sự cân bằng tốt giữa hiệu suất và chi phí.

Cách chọn DAS phù hợp với nhu cầu sử dụng

Để lựa chọn một giải pháp DAS phù hợp, bạn cần xem xét các yếu tố sau:

Xác định nhu cầu lưu trữ (Dung lượng)

Tính toán lượng dữ liệu cần lưu trữ hiện tại và trong tương lai, chọn DAS có dung lượng phù hợp và khả năng mở rộng khi cần thiết.

Xem xét tốc độ truyền dữ liệu cần thiết (Tốc độ)

Tùy thuộc vào ứng dụng và nhu cầu sử dụng, chọn loại DAS có tốc độ đọc/ghi phù hợp. Ví dụ, các ứng dụng xử lý video hoặc cơ sở dữ liệu lớn yêu cầu tốc độ cao hơn so với lưu trữ tài liệu thông thường.

Lựa chọn giao diện kết nối phù hợp (Giao diện)

Chọn DAS với giao diện kết nối tương thích với máy tính hoặc máy chủ hiện có, như SATA, SAS, USB hoặc Thunderbolt.

Các tính năng bổ sung cần quan tâm (Tính năng)

Xem xét các tính năng bổ sung của DAS như khả năng hỗ trợ RAID phần cứng, tính năng mã hóa dữ liệu, khả năng chống sốc, tiết kiệm điện năng, hoặc tự động sao lưu dữ liệu.

Ngân sách dự kiến

Cân nhắc ngân sách và lựa chọn giải pháp DAS phù hợp với khả năng tài chính, đồng thời đáp ứng được các yêu cầu về dung lượng, tốc độ và tính năng.

Hướng dẫn cài đặt và sử dụng DAS

Kết nối DAS với máy tính hoặc máy chủ

Đảm bảo DAS và máy tính/máy chủ đều đã được tắt nguồn.
Kết nối cáp từ cổng tương ứng (SATA, SAS, USB, Thunderbolt) của DAS với máy tính/máy chủ.
Bật nguồn cho DAS và máy tính/máy chủ.
Hệ điều hành sẽ tự động nhận diện DAS như một ổ đĩa mới.

Định dạng và phân vùng DAS (nếu cần)

Mở công cụ quản lý đĩa (Disk Management) trên Windows hoặc Disk Utility trên macOS.
Chọn ổ đĩa DAS và thực hiện định dạng (format) với hệ thống tập tin phù hợp (NTFS, exFAT, HFS+, vv.).
Nếu cần, chia ổ đĩa thành nhiều phân vùng (partition) để quản lý dữ liệu hiệu quả hơn.

Cài đặt phần mềm quản lý DAS (nếu có)

Một số DAS đi kèm với phần mềm quản lý riêng, giúp giám sát tình trạng phần cứng, cấu hình RAID, hoặc sao lưu dữ liệu.
Tải và cài đặt phần mềm quản lý từ trang web của nhà sản xuất DAS.
Thực hiện các thiết lập ban đầu như tạo tài khoản người dùng, cấu hình cảnh báo, lên lịch sao lưu, vv.

Tổ chức và quản lý dữ liệu trên DAS

Tạo các thư mục (folder) để phân loại và lưu trữ dữ liệu một cách có hệ thống, tránh lưu trữ tất cả trong một thư mục gốc.
Đặt tên tập tin và thư mục rõ ràng, ngắn gọn, bao gồm ngày tháng để dễ dàng tìm kiếm và sắp xếp.
Thực hiện sao lưu (backup) định kỳ dữ liệu quan trọng sang một thiết bị lưu trữ khác hoặc dịch vụ lưu trữ đám mây để tránh mất mát do hỏng hóc phần cứng.

Tối ưu hóa hiệu suất và bảo vệ dữ liệu trên DAS

Cấu hình RAID để tăng tốc độ và độ tin cậy (RAID)

Sử dụng các cấAID 0 (striping) để tăng tốc độ đọc/ghi, hoặc RAID 1 (mirroring), RAID 5, RAID 6 để tăng độ an toàn dữ liệu.
Lựa chọn cấu hình RAID phù hợp dựa trên nhu cầu về hiệu suất, dung lượng, và mức độ bảo vệ dữ liệu.
Sử dụng bộ điều khiển RAID phần cứng (hardware RAID controller) để giảm tải cho CPU và đạt hiệu suất cao hơn so với RAID phần mềm.

Sử dụng phần mềm sao lưu để bảo vệ dữ liệu

Chọn phần mềm sao lưu tin cậy và dễ sử dụng, tương thích với hệ điều hành và DAS đang dùng.
Thiết lập lịch sao lưu tự động (incremental hoặc differential backup) để đảm bảo dữ liệu luôn được cập nhật mới nhất.
Thử nghiệm khôi phục (restore) dữ liệu định kỳ để đảm bảo tính toàn vẹn của bản sao lưu.

Giám sát tình trạng hoạt động của DAS

Sử dụng phần mềm giám sát để theo dõi các thông số như nhiệt độ, tình trạng ổ đĩa, lỗi đọc/ghi, vv.
Thiết lập cảnh báo qua email hoặc SMS khi có dấu hiệu bất thường hoặc lỗi xảy ra.
Thực hiện bảo trì phần cứng định kỳ như vệ sinh, kiểm tra kết nối cáp, thay thế ổ đĩa hỏng.

Câu hỏi thường gặp về DAS

DAS khác gì so với ổ cứng di động (external hard drive) và USB flash drive?

DAS thường có dung lượng lớn hơn, tốc độ nhanh hơn, và được thiết kế để làm việc liên tục trong thời gian dài. Trong khi đó, ổ cứng di động và USB flash drive thường được sử dụng để di chuyển hoặc sao lưu dữ liệu cá nhân.

Tôi có thể sử dụng DAS cho nhiều máy tính cùng lúc được không?

Không, DAS chỉ có thể kết nối trực tiếp với một máy tính hoặc máy chủ tại một thời điểm. Nếu muốn chia sẻ dữ liệu giữa nhiều máy tính, bạn nên cân nhắc sử dụng NAS hoặc SAN.

DAS có hỗ trợ kết nối qua mạng không?

Không, DAS chỉ hỗ trợ kết nối trực tiếp qua cáp SATA, SAS, USB, hoặc Thunderbolt. Để truy cập qua mạng, bạn cần sử dụng NAS hoặc SAN.

Tôi nên sử dụng HDD hay SSD cho DAS?

Tùy thuộc vào nhu cầu sử dụng và ngân sách của bạn. HDD có dung lượng lớn và giá rẻ hơn, phù hợp cho lưu trữ dữ liệu thông thường. SSD có tốc độ nhanh hơn và bền hơn, phù hợp cho các ứng dụng đòi hỏi hiệu suất cao như xử lý video hoặc cơ sở dữ liệu.

Chi phí cho một hệ thống DAS thường nằm trong khoảng bao nhiêu?

Chi phí cho DAS có thể dao động từ vài trăm đến vài nghìn đô la, tùy thuộc vào dung lượng lưu trữ, loại ổ đĩa sử dụng (HDD hoặc SSD), tính năng RAID, và thương hiệu. Tuy nhiên, DAS thường có chi phí thấp hơn nhiều so với NAS và SAN.

Trên đây là bài viết chi tiết về DAS, giúp bạn hiểu rõ về khái niệm, đặc điểm, cách lựa chọn và sử dụng DAS hiệu quả. Với những ưu điểm như tốc độ cao, dễ sử dụng, và chi phí hợp lý, DAS là một giải pháp lưu trữ đáng cân nhắc cho cá nhân và doanh nghiệp có nhu cầu lưu trữ dữ liệu đáng tin cậy và hiệu suất cao.